Nhiều người sử dụng ô tô mà không biết thước lái là gì cho đến khi gặp sự cố và cần phải thay thế. Trong bài viết này, Hoàng Phi Hải sẽ giải thích rõ hơn về định nghĩa và các vấn đề thường gặp của thước lái ô tô.
Mục Lục
Thước lái là gì?
Thước lái là hệ thống lái trên ô tô có nhiệm vụ giúp ô tô di chuyển dưới sự điều khiển của người lái thông qua vô lăng. Hiện nay, các nhà sản xuất thường trang bị hệ thống lái trợ lực lái điện giúp người lái sử dụng và điều khiển xe dễ dàng hơn.
Thước lái ô tô ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình vận hành và sự an toàn của người ngồi trên xe nên cần phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra để giảm hư hỏng trong quá trình sử dụng và đảm bảo an toàn.
Cấu tạo của thước lái
Dạng kết cấu của thước lái ô tô có dạng là thanh răng hoặc piston thủy lực tịnh tiến. Cơ cấu này của thước chuyển chuyển động quay của vô lăng thành chuyển động tịnh tiến của thước.
Cơ chế chuyển động qua lại này hoạt động trên cánh tay đòn. Cổ quay bánh trước trên xe tải. Khi khớp bánh xe quay lệch tâm sẽ làm cho bánh xe quay theo hướng mà chúng ta đang quay vô lăng. Qua đó giúp tài xế điều khiển xe theo ý muốn của mình.
Khớp nối trục: Là khớp nối đàn hồi truyền lực và dẫn hướng chuyển động quay của liên kết trụ lái. Các vít gắn vào thanh răng trên vô lăng giúp thanh răng quay êm khi vô lăng quay. Nhờ khớp nối, các vít kết nối có hướng khác nhau có thể di chuyển cùng nhau.
Trục Vô Lăng: Gồm nhiều bộ phận nhỏ được ăn khớp với nhau để trở thành trục kim loại cứng từ vô lăng đến các bánh răng.
Thanh răng: Được kết nối với trung tâm với sự trợ giúp của khớp cầu (xoay) để tạo thành một bộ truyền hình thang. Khi giá trượt sang trái và phải, xe đẩy chạy trơn tru và hai bánh xe kết nối trơn tru ở khúc cua.
Tay đòn: Truyền lực từ giá đỡ đến khớp nối.
Khớp lái: Là một thanh ngắn lắp trên trục quay của bánh xe và giúp truyền lực từ thước để bánh xe quay theo ý muốn.
Nguyên lý hoạt động
Chuyển động của thước lái quyết định chuyển động của lốp trước và do đó xác định hướng chuyển động của ô tô.
Khi người lái quay vô lăng, vít quay và vít thẳng hàng với giá đỡ phía dưới, làm cho giá đỡ rẽ trái hoặc phải. Sau đó, giá đỡ cũng quay và đẩy (kéo) rôto gắn vào bánh xe, đưa bánh xe ra vào theo ý muốn.
Các bộ phận khác nhau của thước lái thực hiện các chức năng khác nhau, nhưng tất cả đều hoạt động cùng nhau như một hệ thống để đảm bảo điều khiển xe dễ dàng, an toàn và ổn định.
Tại sao cần cân chỉnh thước lái?
Trong quá trình sử dụng xe, có nhiều yếu tố chủ quan và khách quan sẽ khiến cho độ thẳng hàng và góc của 4 bánh xe bị lệch so với ban đầu. Các nguyên nhân thường gặp như xe tông vào lề, xe bị va đập mạnh khi chạy qua ổ gà, xe bị va quẹt… Xe cũ rất sâu, nhiều chi tiết của hệ thống giảm xóc đã bị mòn rất dễ khiến xe quay lớn nhỏ không cân đối.
Do đó, cần phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng thước lái của ô tô, đồng thời điều chỉnh thước lái nếu cần thiết để tránh tình trạng lốp mòn không đều, ô tô bị lắc lái, ô tô bị lệch lái…
Một số hiện tượng thước lái bị hư hỏng
Vành tay lái bị rơ
Điều gì có thể xảy ra sau khi vành thước lái được sử dụng trong nhiều ngày, khớp bi, khớp trục trung gian và trục thước lái sẽ bị mài mòn, dẫn đến việc đánh lái chậm hơn. Độ trượt của thước lái nói lên phần còn lại của hệ thống lái. Để khắc phục tình trạng này, “bác tài” cần phải xem xe và chỉnh lại hệ thống lái.
Hệ thống lái ô tô phát ra tiếng kêu lạ
Nhiều khi tài xế đang bẻ lái phát hiện hệ thống lái có tiếng kêu bất thường, điều này cũng chứng tỏ thước lái của xe đã bị hư hỏng. Nguyên nhân do dầu trợ lực lái thấp, bơm trợ lực lái kém, thước lái bị mòn hoặc tụt.
Thước lái ô tô bị chảy dầu
Hiện tượng rỉ dầu của thước có thể là do vòng đệm của thước bị rò rỉ dầu, vòng đệm của thước bị rách do lâu ngày bị nước và bụi bẩn bám vào. Sự cố này yêu cầu khắc phục nhanh chóng để tránh nguy hiểm.